ในฐานะพ่อแม่ชาวต่างชาติที่พาลูกมาเกิดที่ญี่ปุ่น เพราะคลอดที่ญี่ปุ่นไม่ได้แปลว่าลูกจะได้สัญชาติญี่ปุ่นนะคะ สัญชาติของลูกตามพ่อแม่ค่ะ ยิ่งถ้าพ่อแม่เป็นต่างชาติทั้งคู่ แน่นอนว่าเรื่องเอกสารที่นี่ไม่ง่ายแน่นอน ขนาดทำการบ้าน เตรียมการมาเป็นอย่างดียังพลาดเลยค่า ฉะนั้นเราไปเริ่มต้นกันเลยดีกว่าว่าเราทำอะไรบ้างพอออกจากโรงพยาบาล เราจะได้รับ 出産証明書 (หนังสือรับรองการเกิด) เพื่อนำไปใช้แจ้งเกิด (出生届) ลูกที่เขต (市役所) ภายใน 14 วันหลังจากวันที่ลูกเกิด ดังนั้นหลังจากออกจากโรงพยาบาลจะเหลือเวลาอีก 8 วัน โดยเอกสารที่ต้องไปยื่นที่เขตมีดังนี้
- 出産証明書 ที่ได้รับจากโรงพยาบาล (มีส่วนที่ต้องกรอกเพิ่มเองด้วย เป็นเหมือนฟอร์มคำร้องแจ้งเกิด)
- 母子手帳 คู่มือแม่และเด็ก
- 届出人の印鑑 อินคัง-ตราประทับคนแจ้ง (ซึ่งพอเป็นคนต่างชาติ ครั้งนี้เจ้าหน้าที่บอกว่าไม่ต้องใช้ก็ได้ เซ็นชื่อก็พอ)
นอกจากนี้ควรนำ 在留カード บัตรไซริวของพ่อแม่และหนังสือเดินทางไปด้วย เผื่อเจ้าหน้าที่ต้องการเอกสารแสดงตัวตนเราก็แจ้งเขตว่าเราต้องการ 出生届受理証明書 หนังสือรับรองการแจ้งเกิด ก็จะต้องกรอกคำร้องเพิ่มอีก โดยแจ้งเหตุผลการนำไปใช้คือนำไปยื่นที่ 入国管理局 เอกสารจะมีอายุ 3 เดือน นับจากวันที่เขตออกเอกสารมาให้ก็จะมีแจ้งรายละเอียดและแสดงความยินดีกับการเกิดของลูกจากทางเขต พร้อมเอกสารต่างๆเกี่ยวกับสวัสดิการของลูก ตั้งแต่เงินรายเดือน สิทธิเบิกค่ารักษาเพิ่มเติมที่นอกเหนือจากประกันสังคม ส่วนเอกสารเรื่อง my number และคูปองการฉีดวัคซีนของลูกจะส่งตามมาทางไปรษณีย์
หลังจากที่ได้ 出生届受理証明書 จากเขตมาแล้ว ให้ไปยื่น 在留資格取得申請 ขอสิทธิ์พำนักในญี่ปุ่นภายใน 30 วัน นับจากวันเกิดที่ 入国管理局 (ซึ่งโดยปกติแล้วจะทำวันเดียวให้เสร็จก็ต้องลุ้นๆหน่อย เพราะว่าคนที่นิวกังเยอะมาก คิวยาว รอนาน และถ้าโดนเรียกเอกสารเพิ่มก็ต้องไปเตรียมมาก่อน)
โดยเอกสารที่ต้องใช้ประกอบการยื่นมีดังนี้
- 在留資格取得許可申請書 ใบคำร้องขอพำนักในญี่ปุ่น (แบบฟอร์มควรจะขอที่นิวกัง เพราะมักจะไม่ตรงกับที่อยู่ในเวปไซต์)
- 出生届出受理証明書及母子手帳 หนังสือรับรองการแจ้งเกิดตัวจริงที่ได้จากเขตกับคู่มือแม่และเด็ก
- 住民票 ทะเบียนบ้านญี่ปุ่นที่มีชื่อลูกอยู่ในบ้าน
- 留カード及びパスポート บัตรไซริวการ์ดและหนังสือเดินทางของพ่อแม่ (พร้อมสำเนา)
- 在職証明書 หนังสือรับรองการทำงาน
- 住民税の課税·納税証明書 หนังสือรับรองการเสียภาษี
(นี่ก็ต้องขอจากเขต ความพีคของเอกสารฉบับนี้คือปีนั้นอยู่ที่ไหนต้องไปขอจากเขตที่อยู่เท่านั้น เช่น ถ้าย้ายงานแล้วย้ายที่อยู่ด้วย คือ 転勤 อะ จะต้องกลับไปขอที่เขตเดิม เพราะข้อมูลอยู่ที่เขตใครเขตมัน คือ 2 ปีก่อนแฟนอยู่โตเกียว แล้วตอนนี้ย้ายมาอยู่โทจิกิ ทำให้ต้องกลับไปขอเอกสารฉบับนี้ที่โตเกียวเพื่อเอามายื่นที่นิวกังอีกที) - 預金通帳又は残高証明書 สมุดบัญชี(ที่อัพเดท)หรือ statement of account (สำเนา)
- 質問書 แบบสอบถาม (ขอที่นิวกัง)
ถ้าเอกสารอันไหนไม่ครบ บางครั้งจะอนุโลมให้ส่งเพิ่มเติมทางไปรษณีย์ได้ภายใน 1 สัปดาห์หรืออาจจะให้ไปยื่นใหม่อีกทีเมื่อเอกสารครบ ทั้งนี้แล้วแต่ดุลยพินิจของเจ้าหน้าที่ซึ่งไม่ต้องใช้รูปและพาสปอร์ตลูกพอเอกสารผ่านก็จะมีไปรษณียบัตรส่งมาแจ้งที่บ้านให้นำเอกสารอะไรบ้างไปเพื่อรับไซริวการ์ดของลูก ซึ่งบนไปรษณียบัตรจะระบุว่ารับได้ภายในวันที่เท่าไหร่ และใช้เอกสารอะไรบ้าง หลักๆก็จะมี ไปรษณียบัตรใบนั้น ไซริวการ์ดและหนังสือเดินทางคนรับ (แต่เอาติดไปทั้งของพ่อและแม่คือปลอดภัย) กับใบตอบรับการยื่นคำร้องที่ได้กลับมาจากวันที่ยื่นคำร้องไปวันที่ไปรับใช้เวลารอเอกสารไม่นาน เพราะแค่เอาเอกสารไปยื่น เจ้าหน้าที่ไม่ตรวจหนังสือเดินทางด้วยซ้ำ แค่ถามความสัมพันธ์ว่าเป็นอะไรกับเด็ก แล้วก็ได้รับไซริวการ์ดมาที่ยังไม่มีรูปเด็กอยู่บนนั้นกลับบ้านมาทั้งหมดทั้งมวลแล้วทุกอย่างทำทันพอดิบพอดี แต่แฟนต้องเสียเวลาลางานหลายวันอยู่ ดีที่ตอนไปรับเอกสารเราไปรับแทนได้ ไม่ต้องเป็นคนยื่นเอกสารไปรับเองก็ได้ทั้งนี้เป็นขั้นตอนที่เกี่ยวข้องกับญี่ปุ่นเท่านั้น ยังไม่ได้ไปยื่นเอกสารเพื่อแจ้งเกิดลูกและทำหนังสือเดินทางให้ลูกที่สถานทูตไทย ซึ่งจะเป็นอีกขั้นตอนหนึ่งที่ไม่ได้รีบเท่ากับการยื่นเอกสารของญี่ปุ่น เป็นขั้นตอนที่จะต้องใช้ 出生届記載事項証明書 ซึ่งจะไว้มาพูดถึงอีกทีหลังจากทำเอกสารเสร็จแล้ว
คำศัพท์
- 出産証明書 しゅっしょうしょうめいしょ หนังสือรับรองการเกิด
- 市役所 しやくしょ สำนักงานเขต
- 母子手帳 ぼしてちょう คู่มือแม่ลูก
- 出生届受理証明書 しゅっしょうとどけじゅりしょうめいしょ หนังสือรับรองการแจ้งเกิด
- 入国管理局 にゅうこくかんりきょく สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง
- 印鑑 いんかん คือช่ือทางการของ はんこ ตราประทับใช้แทนการลงนาม
- 通帳 つうちょう สมุดบัญชีธนาคาร