ขอเกริ่นว่าตอนแรกที่ต้องมาคลอดลูกที่ญี่ปุ่นก็ยังไม่ได้ศึกษาอะไรมากมาย แต่พอลูกค่อยๆโตขึ้นนอกจากจะรับวัคซีนตามแผนที่กำหนดไว้ที่ญี่ปุ่น ก็อยากจะเปรียบเทียบกับวัคซีนที่ไทยเพื่อให้ทราบว่าถ้าไปเมืองไทยลูกจำเป็นต้องได้รับวัคซีนตัวไหนเพิ่มเติมเป็นพิเศษหรือไม่ เนื่องจากโรคพื้นฐานที่ไทยกับญี่ปุ่นอาจจะไม่ได้เหมือนกันทั้งหมด จึงเป็นที่มาของบทความนี้ค่ะ ที่จะมาไล่เรียงลิสต์รายชื่อวัคซีนที่เจ้าตัวน้อยจะได้เริ่มรับตั้งแต่แรกเกิดจนถึงก่อน 2 ขวบ (หลังจากครบ 2 ขวบไปแล้วกว่าจะฉีดอีกทีก็ประถมเลยค่ะ)

สำหรับวัคซีนที่เด็กที่คลอดและโตที่ญี่ปุ่นจะได้รับช่วงแรกเกิดจนถึงก่อนอายุ 2 ปี จะมีดังต่อไปนี้ 

1. Ｂ型肝炎 ตับอักเสบบี : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยวัคซีนบังคับ)
2. ロタウイルス โรต้าไวรัส (ท้องเสีย) : เกิดก่อนตุลาคม ปี 2020 จ่ายเอง หลังจากนั้นกลายเป็นวัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุนให้แล้วค่ะ (ที่ไทยวัคซีนบังคับ)
3. ヒブ Hib เยื่อหุ้มสมองอักเสบ B : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยวัคซีนบังคับ)
4. 小児用肺炎球菌  ปอดอักเสบ : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยเป็นวัคซีนเสริม)
5. 四種混合　(DPT-IPV) คอตีบ ไอกรน บาดทะยัก โปลิโอ : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยวัคซีนบังคับ วิธีและรูปแบบการรับวัคซีนต่างกับที่ไทย)
6. BCG วัณโรค : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยวัคซีนบังคับ ฉีดคนละแบบกับที่ไทย)
7. MR หัดและหัดเยอรมัน : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยวัคซีนบังคับ)
8. 水痘 อีสุกอีใส : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยเป็นวัคซีนเสริม)
9. 日本脳炎 ไข้สมองอักเสบญี่ปุ่น : วัคซีนพื้นฐาน รัฐสนับสนุน (ที่ไทยวัคซีนบังคับ)
10. おたふくかぜ คางทูม : วัคซีนเสริมที่ญี่ปุ่น จ่ายเอง (ที่ไทยวัคซีนบังคับ)
11. インフルエンザ ไข้หวัดใหญ่ : ฉีดตามฤดูกาล เป็นวัคซีนเสริม จ่ายเอง

ถ้าดูเฉพาะชื่อวัคซีนแล้วจะพบว่าวัคซีนพื้นฐานของที่ญี่ปุ่นกับของไทยใกล้เคียงกันมาก มีเพียงแค่คางทูมถ้าอยู่ที่ญี่ปุ่นจะต้องเสียเงินฉีดเอง ในขณะที่วัคซีนป้องกันปอดอักเสบและอีสุกอีใสเป็นวัคซีนพื้นฐานที่ญี่ปุ่นแต่เป็นวัคซีนเสริมที่ไทย ส่วนวัคซีนเสริม เช่น ตับอักเสบ A ที่อาจจะหาฉีดง่ายที่ไทย อาจจะหาฉีดยากในญี่ปุ่น แต่ก็พอมีโรงพยาบาลหรือคลินิกที่รับฉีดอยู่บ้าง

เพียงแต่ว่าวิธีการรับวัคซีนและช่วงอายุที่รับวัคซีนแตกต่างกันไปบ้าง เช่น ที่ญี่ปุ่นแยก Hib กับตับอักเสบ บี เป็นวัคซีนเดี่ยว วัคซีนรวมมีแบบ 4 ตัว คือ คอตีบ ไอกรน บาดทะยัก โปลิโอ (บางพื้นที่ในญี่ปุ่นอาจจะมีเป็นแบบรวม 3 ตัวแล้วแยกโปลิโอ เป็นตัวเดี่ยวบ้าง) แต่ที่ไทยจะเห็นว่าแยกโปลิโอเป็นตัวเดี่ยว แต่ตัวรวมเป็นรวมเบบ 5 ตัว คือ คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ตับอักเสบ บี และฮิบ และยังรวมหัด+หัดเยอรมัน เข้ากับคางทูมด้วย แต่ของที่ญี่ปุ่นแยกเป็น 2 ตัว (คางทูมที่ญี่ปุ่นยังไม่เป็นวัคซีนบังคับ) (ส่วนรายละเอียดเรื่องอายุที่รับวัคซีนดูในภาพด้านล่างได้ค่ะ)

ดังนั้นถ้าช่วงแรกเกิดจนถึงอายุประมาณ 1.5-2 ปีอาศัยอยู่ประเทศใดประเทศหนึ่งเป็นหลัก เด็กจะได้รับวัคซีนจำเป็นครบถ้วนและไม่มีปัญหาเรื่องความแตกต่างของระยะรับวัคซีนและประเภทของวัคซีนที่อาจจะแตกต่างกันในแต่ละพื้นที่ 

แต่ถ้าจำเป็นต้องเดินทางก่อนรับวัคซีนครบทุกโดสก็อย่าลืมพกหนังสือคู่มือแม่และเด็กที่บันทึกรายละเอียดการรับวัคซีน เพื่อไปปรึกษากับสถานพยาบาลประเทศปลายทางว่าลูกสามารถรับวัคซีนต่อเนื่องได้อย่างไรบ้าง ส่วนใหญ่คุณหมอจะให้คำแนะนำที่ดีได้ค่ะ (ซึ่งถ้ารายละเอียดเรื่องยี่ห้อวัคซีนไม่ครบถ้วน แพทย์อาจจะประเมินให้เริ่มต้นรับใหม่ทั้งหมดนะคะ)